đồng chí Hoàng Văn Thụ, người Bí thư Xứ uỷ Bắc kỳ của Đảng

Sau cao trào Xô Viết Nghệ Tĩnh 1930- 1931, phong trào cách mạng của quần chúng Việt Nam bị thực dân Pháp đàn áp, khủng bố ác liệt. Đảng ta đã bị tổn thất nặng nề, hầu hết các đồng chí lãnh đạo bị giặc bắt và tàn sát. Trứơc tình hình đó hoạt động của Đảng ta gặp vô cùng khó khăn, song với truyền thống yêu nước, đấu tranh kiên cường, không khuất phục của những người đảng viên trong cả nước. Đảng ta đã từng bước khôi phục và củng cố chuẩn bị lực lượng tiến lên giành chính quyền. Trong đó có sự đóng góp to lớn cho việc khôi phục hoạt động của Đảng ta có đồng chí Hoàng Văn Thụ người Bí thư Xứ uỷ Bắc Kỳ.

Đồng chí Hoàng Văn Thụ người dân tộc Tày, sinh ngày 04 tháng 11 năm 1909, tại làng Phạc Lạn, xã Nhân Lý châu Văn Uyên, nay là xã Hoàng Văn Thụ huyện Văn Lãng tỉnh Lạng Sơn. Sau khi học xong trường làng anh được theo học tại trường tiểu học Pháp- việt tại Lạng Sơn. Năm 1924, phong trào đấu tranh yêu nước phát triển mạnh mẽ. Anh cùng với các bạn tại trường Pháp- Việt đã tổ chức thành lập nhóm thanh niên yêu nước. Năm 1927, anh cùng người bạn đồng môn Lương Văn Tri đã bí mật vượt biên sang Trung Quốc tìm gặp những người cách mạng việt Nam. Năm 1928, anh vinh dự được kết nạp vào tổ chức hội Việt Nam thanh niên cách mạng. Năm 1929, anh được kết nạp vào Đông Dương cộng Sản một tổ chức tiền thân của Đảng ta. Ngày 2 tháng 3 năm 1930, Đảng Cộng Sản Việt Nam được thanh lập, đồng chí Hoàng Văn Thụ được Đảng phân công cùng các đồng chí Hoàng Văn Nọn, Hoàng Đình Giong về xây dựng phong trào quần chúng cách mạng ở vùng biên giới Lạng Sơn- Thái Nguyên- Cao Bằng. Năm 1933 chi bộ đầu tiên của Đảng bộ Lạng Sơn được thành lập tại xã Thuỵ Hùng châu Văn Uyên. Năm 1934, đồng chí Lê Hồng Phong đã thay mặt Đảng tuyên bố thành lập ban cán sự Đảng ở Lạng Sơn do đồng chí Hoàng Văn Thụ làm bí thư. Dưới sự lãnh đạo của đồng chí phong trào cách mạng đã lan rộng ra khắp huyện trong tỉnh, tạo điều kiện thuận lợi, chuẩn bị lực lượng đón thời cơ đến tiến tới giành chính quyền. Từ năm 1936, trên cương vị người lãnh đạo phong trào 3 tỉnh Lạng Sơn- Thái Nguyên- Cao Bằng đồng chí đã mở nhiều lớp huấn luyện chính trị cho cán bộ. Năm 1938, đồng chí được trung ương Đảng phân công nhiệm vụ tham gia Xứ uỷ Bắc Kỳ, là một lãnh đạo năng động đồng chí đã về Võ Nhai (Thái Nguyên), Hà Nội, Hải Dương, Vĩnh Tường (Vĩnh Yên) và mỏ than Hà Lầm (Quảng Ninh) để củng cố phong trào cách mạng, thành lập các chi bộ Đảng, chuẩn bị lực lượng đón thời cơ cách mạng tới. Năm 1939, chiến tranh thế giới thứ II bùng nổ bọn phản động Pháp ra sức đàn áp khủng bố Đảng ta ở Đông Dương. Ngày mùng 8 tháng 9 năm 1939, Hội nghị Xứ uỷ mở rộng họp tại làng Vạn Phúc- Hà Đông đã nhận định “hoàn cảnh Đông Dương đã tiến bước tới vấn đề giải phóng” và đề ra chủ trương chuyển mọi hoạt động của Đảng vào bí mật. Tại hội này đồng chí Hoàng Văn Thụ được Trung uơng Đảng giao nhiệm vụ giữ chức Bí thư Xứ uỷ Bắc Kỳ. Với cương vị lãnh đạo đồng chí đã đề nghị Xứ uỷ thành lập báo “giải phóng” để làm cơ quan tuyên truyền, sau khi thành lập đã trở thành một vũ khí sắc bén tuyên truyền các chủ trương của Đảng và tuyên truyền phương pháp tổ chức các cơ sở đảng và cơ sở quần chúng phù hợp với từng địa phương.

Ngày 27 tháng 9 năm 1940, cuộc khởi nghĩa Bắc Sơn bùng nổ, đồng chí cử ngay cán bộ tăng cường về chỉ đạo cuộc khởi nghĩa và mở hội nghị Xứ uỷ đề ra chủ trương đúng đắn: duy trì củng cố đội du kích Bắc Sơn, xây dựng thành lực lượng nòng cốt lâu dài của cách mạng, quyết định thành lập căn cứ địa Bắc Sơn- Võ Nhai trở thành căn cứ vững chắc. Tại hội nghị trung ương lần thứ bẩy tháng 11 năm 1940, đồng chí Hoàng Văn Thụ được cử tham gia Ban Thường vụ trung ương lâm thời và trực tiếp chỉ đạo, củng cố căn cứ địa Bắc Sơn- Võ Nhai. Tháng 12 năm 1940, đồng chí được cử đi Tĩnh Tây (Trung Quốc) gặp đồng chí Nguyễn Ái Quốc, bàn về việc thống nhất các lực lượng cách mạng trong và ngoài nước và được giao nhiệm vụ chuẩn bị tổ chức hội nghị trung ương lần thứ tám tại Pác Bó Cao Bằng. Tháng 2 năm 1941, đồng chí thay mặt Trung ương Đảng thông báo quyết định về việc xây dựng khu căn cứ Bắc Sơn- Võ Nhai, trao quyết định cho đồng chí Lương Văn Tri, xứ uỷ viên làm chỉ huy trưởng đội cứu quốc quân. Tại hội nghị trung ương tám tháng 5 năm 1941 đồng chí được bầu
vào Ban thường vụ trung ương Đảng, phụ trách công tác công vận và binh vận của Đảng. Sau hội nghị đồng chí về dự hội nghị xứ uỷ Bắc Kỳ tại làng Đông Lĩnh (Thanh Ba, Phú Thọ). Từ cuối năm 1941 đồng chí tích cực chỉ đạo phát triển phong trào quần chúng cách mạng cho công nhân, công chức, binh sĩ, cảm hoá và cuốn hút nhiều tầng lớp trong xã hội ủng hộ cách mạng, góp phần quan trọng xây dựng cơ sở quần chúng trên những địa bàn quan trọng: Hà Nội, Hà Đông, Hải Phòng trở thành những cơ sở vững chắc cho cuộc nổi dậy giành chính quyền cách mạng. Ngày 25 tháng 8 năm 1943, đồng chí bị bọn mật thám phục bắt tại ngõ Nam Diện, khu tám mái (Hà Nội). Biết đồng chí là một cán bộ cao cấp của Đảng, toàn quyền Đông Dương đã ra lệnh cho bọn mật thám phải bằng mọi cách dụ dỗ, tra tấn cực hình hòng tìm ra cơ quan đầu não của Đảng. Với khí tiết kiên cường của người cộng sản đồng chí đã không khuất phục trước những cực hình tàn bạo của chúng. Ngày 24 tháng 5 năm 1944, tại trường bắn Tương Mai (Hà Nội) trước lúc vĩnh biệt đồng bào, đồng chí của mình, đồng chí Hàng Văn Thụ đã nêu cao khí phách của nguời chiến sĩ cộng sản, hiên ngang bất khuất trước quân thù. để lại một tấm gương sáng ngời về chủ nghĩa anh hùng cách mạng, người chiến sĩ cộng sản kiên chung, bất khuất, luôn luôn tận tuỵ với sự nghiệp giải phóng dân tộc.

Trong suốt chặng đường hoạt động cách mạng, đồng chí đã có nhiều cống hiến, đóng góp tích cực vào phong trào xây dựng quần chúng và phát triển Đảng bộ ở các tỉnh Lạng Sơn, Cao Bằng, Thái Nguyên và củng cố, xây dựng nhiều cơ sở Đảng ở Hà Nội, Hà Đông, Vĩnh Yên, Hải Dương giữ vững vai trò lãnh đạo của Đảng rộng lớn khắp Miền Bắc. Với cương vị là một lãnh tụ của Đảng, đồng chí đã đóng góp nhiều ý kiến quan trọng trong quá trình tổ chức, xây dựng và phát triển cơ sở Đảng, chuẩn bị lực lượng tiến tới giành chính quyền. Góp phần xây dựng đường lối lãnh đạo của Đảng trong quá trình tổ chức, vận động phong trào quần chúng trong cuộc cách mạng dân tộc dân chủ ở Đông Dương. Tấm gương hy sinh cả cuộc đời đồng chí Hoàng Văn Thụ vì sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, đồng chí đã để lại cho thế hệ cách mạng đời sau những bài học vô cùng quý giá “đó là niềm tin yêu son sắc vào thắng lợi cuối cùng của sự nghiệp giải phóng dân tộc do Đảng ta lãnh đạo, không ngừng học tập, rèn luyện, trau dồi bản chất cách mạng của người cộng sản tận trung với nước, với Đảng, thuỷ chung với đồng bào, đồng chí trong dù bất kỳ hoàn cảnh nào cũng nêu cao khí tiết hiên ngang và tinh thần bất diệt của người cộng sản sẵn sàng hy sinh cao cả vì sự nghiệp lớn lao của Đảng, của dân tộc”.